هفت تیرِ نابودکننده در تربیت: سرزنش کردن
3 بازدید
میرسبحان سادات - روانشناس 27 دنبال کننده برنامۀ تلویزیونی اعجوبه ها - شبکه ۳ یکی دیگر از آن تیرهای نابودکنندۀ تربیت که در اون هفت تیره قرار دارد؛ به اسم سرزنش و ملامت. مثل: صد بار مگه بهت نگفتم این کار رو انجام نده.. دیدی چیشد؟ مگه نگفتم بشین سر درست و مشقت.. دیدی نمرت چند شد؟ وقتی از پدر، مادر می پرسیم که چرا این حرف را می زنید؟ می گوید: بخاطر اینکه بفهمد این کارش اشتباه است، دیگر انجام ندهد. ولی من سوالی که می پرسم اینه که واقعا دیگر انجام نمی دهد؟ یه خورده که فکر می کنند، می گویند چرا انجام می دهد. ولی دلیلش چیز دیگری است! من می گویم به بچه گفتید این کار را نکن، و اون کار را کرده. آیا نمی داند که اشتباه کرده؟ قطعاً می داند که اشتباه کرده! ️ پس چی می شود که ما سرزش می کنیم؟ عصبانیت و ناراحتی خودمان را سر اون بچه خالی می کنیم. چون من عصبانی شدم از این ماجرا که فلان چیز شکسته یا فلان نمره کم شده، دارم سعی می کنم با یه قالب خوشگل که؛ «نه، من بخاطر خودش دارم میگم» به بچه ارائه بدهم. اما اینکه حالا این سرزنش کردن چه مساله ای را برای بچه ها ایجاد می کند؟ خیلی جالبه که بدانید در احادیث ما به شدت نسبت به این مساله نهی شده. یعنی ائمه فرمودند که اگر شما سرزش می کنی، اون سرزنشه کینه را در وجود آن شخص ایجاد می کند. حس لجبازی و لجاجت را ایجاد می کند. و باعث می شود اون رابطۀ شما بهم بخورد. و یک چیز جالب تر که در احادیث وجود دارد؛ گفته شده است که، این سرزنش کردنه دردش خیلی بیشتر از درد کتک خوردن ست! بعد از یه مدتی می بینیم که بچه: خجالتی شده! کم رو شده! پرخاشگر شده! هی با ما لجبازی می کنه! و ما هم نمی دانیم چرا، ولی یکی از دلایلش این سرزنش های مداومی هست که خانواده ها انجام می دهند. و نکته آخر اینه که، بچه ها حرف ها و صداهای ما از ذهنشان فراموش نمی شود و تا آخر عمر باهاشون هست. مراقب حرف هامون باشیم.